ترجمه سوره بقره۲۸۶آیه
ترجمه قرآن مجید
سوره بقره
۲۸۶آیه
۱- به نام خداوند بخشنده بخشایشگر الف لام میم.
۲- آن کتاب با عظمتیست که شک در آن راه ندارد و مایۀ هدایت پرهیزکاران است.
۳- پرهیزکاران کسانی هستند که به غیب (آنچه از حس پوشیده و پنهان است) ایمان میآورند و نماز را برپا میدارند و از تمام نعمتها و مواهبی که به آنان روزی دادهایم انفاق میکنند.
۴- و آنان که به آنچه بر تو نازل شده و آنچه پیش از تو بر پیامبران پیشین نازل گردیده ایمان میآورند و به رستاخیز یقین دارند.
۵- آنان بر طریق هدایت پروردگارشاناند و آنان رستگارانند.
۶- کسانی که کافر شدند برای آنان تفاوت نمیکند که آنان را از عذاب الهی بترسانی یا نترسانی، ایمان نخواهند آورد.
۷- خدا بر دلها و گوشهای آنان مُهر نهاده و بر چشمهایشان پردهای افکنده شده و عذاب بزرگی در انتظار آنهاست.
۸- گروهی از مردم کسانی هستند که میگویند: به خدا و روز رستاخیز ایمان آوردهایم در حالی که ایمان ندارند.
۹- میخواهند خدا و مؤمنان را فریب دهند، در حالی که جز خودشان را فریب نمیدهند، اما نمیفهمند.
۱۰- در دلهای آنان یک نوع بیماریست، خداوند بر بیماری آنان افزوده و به خاطر دروغهایی که میگفتند عذاب دردناکی در انتظار آنهاست.
۱۱- و هنگامی که به آنان گفته شود در زمین فساد نکنید، میگویند ما فقط اصلاح کنندهایم.
۱۲- آگاه باشید اینها همان مفسدانند ولی نمیفهمند.
۱۳- و هنگامی که به آنان گفته شود همانند سایر مردم ایمان بیاورید، میگویند آیا همچون ابلهان ایمان بیاوریم؟ بدانید اینها همان ابلهانند ولی نمیدانند.
۱۴- و هنگامی که افراد با ایمان را ملاقات میکنند میگویند ما ایمان آوردهایم ولی هنگامی که با شیطانهای خود خلوت میکنند میگویند ما با شمائیم، ما فقط آنها را مسخره میکنیم.
۱۵- خداوند آنها را استهزاء میکند و آنها را در طغیانشان نگه میدارد تا سرگردان شوند.
۱۶- آنان کسانی هستند که هدایت را به گمراهی فروختهاند و این تجارت آنها سودی نداده و هدایت نیافتهاند.
۱۷- آنان(منافقان) همانند کسی هستند که آتشی افروخته تا در بیابان تاریک راه خود را پیدا کند ولی هنگامی که آتش اطراف او را روشن ساخت خداوند طوفانی میفرستد و آن را خاموش میکند و در تاریکیهای وحشتناکی که چشم کار نمیکند آنها را رها میسازد.
۱۸- آنها کران، گنگها و کورانند لذا از راه خطا باز نمیگردند.
۱۹- یا همچون بارانی از آسمان که در شب تاریک همراه با رعدوبرق و صاعقه بر سر رهگذران ببارد، آنها از ترس مرگ انگشتانشان را در گوشهای خود میگذارند تا صدای صاعقه را نشنوند و خداوند به کافران احاطه دارد و در قبضۀ قدرت او هستند.
۲۰- روشنایی خیره کنندۀ برق نزدیک است چشمانشان را برباید، هر زمان که برق جستن میکند و صفحۀ بیابان را برای آنان روشن میکند چند گامی در پرتو آن راه میروند و چون خاموش میشود توقف میکنند وئ اگر خدا بخواهد گوش و چشم آنها را از بین میبرد، چرا که خداوند بر هر چیز تواناست.
۲۱- اِی مردم پروردگار خود را پرستش کنید، آن کس که شما و کسانی را که پیش از شما بودند آفرید تا پرهیزکار شوید.
۲۲- آن کس که زمین را بستر شما و آسمان را همچون سقفی بالای سر شما قرار داد و از آسمان آبی فرو فرستاد و به وسیلۀ آن میوهها را پرورش داد تا روزی شما باشد، بنابراین برای خدا همتایانی قرار ندهید در حالی که میدانید هیچیک از آنها نه شما را آفریدهاند و نه شما را روزی میدهند.
۲۳- و اگر دربارۀ آنچه بر بندۀ خود پیامبر نازل کردهایم شک و تردید دارید دست کم یک سوره همانند آن بیاورید و گواهان خود را غیر خدا برای این کار فراخوانید اگر راست میگویید.
۲۴- پس اگر چنین نکنید که هرگز نخواهید کرد از آتشی بترسید که هیزم آن بدنهای مردم گنهکار و سنگهاست و برای کافران آماده شده است.
۲۵- به کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام دادهاند بشارت ده که باغهایی از بهشت برای آنهاست که نهرها از زیر درختانش جاریست، هر زمان که میوهای از آن به آنان داده شود میگویند این همان است که قبلاً به ما روزی داده شده بود و میوههایی که برای آنها آورده میشود همه یکسانند و برای آنان همسرانی پاک و پاکیزه است و جاودانه در آن خواهند بود.
۲۶- خداوند از این که به موجودات ظاهراً کوچکی مانند پشه و حتی کمتر از آن مثال بزند شرم نمیکند در این میان آنان که ایمان آوردهاند میدانند که آن حقیقتی است از طرف پروردگارشان و اما آنها که راه کفر را پیمودهاند میگویند منظور خداوند از این مَثَل چه بوده است؟ آری خدا جمع زیادی را با آن گمراه و گروه بسیاری را هدایت میکند ولی تنها فاسقان را با آن گمراه میسازد.
۲۷- فاسقان کسانی هستند که پیمان خدا را پس از محکم ساختن آن میشکنند و پیوندهایی را که خدا دستور داده برقرار سازند قطع نموده و در روی زمین فساد میکنند، اینها زیانکارانند.
۲۸- چگونه به خداوند کافر میشوید در حالی که شما مردگان و اجسام بیروحی بودید و او شما را زنده کرد سپس شما را میمیراند و بار دیگر شما را زنده میکند، سپس به سوی او باز گردانده میشوید.
۲۹- او خداییست که همۀ آنچه را از نعمتها در زمین وجود دارد برای شما آفرید سپس به آسمان پرداخت و آنها را به صورت هفت آسمان مرتب نمود و او به هر چیز آگاه است.
۳۰- به خاطر بیاور هنگامی را که پروردگارت به فرشتگان گفت من در روی زمین جانشینی قرار خواهم داد، فرشتگان گفتند پروردگارا آیا کسی را در آن قرار میدهی که فساد و خونریزی کند؟ زیرا موجودات زمینی دیگر که قبل از این آدم وجود داشتند نیز به فساد و خونریزی آلوده شدهاند، اگر هدف از آفرینش این انسان عبادت است ما تسبیح و حمد تو را به جا میآوریم و تو را تقدیس میکنیم، پروردگار فرمود من حقایقی را میدانم که شما نمیدانید.
۳۱- سپس علم اسماء، علم اسرار آفرینش و نامگذاری موجودات را همگی به آدم آموخت بد آنها را به فرشتگان عرضه داشت و فرمود اگر راست میگویید اسامی اینها را به من خبر دهید.
۳۲- فرشتگان عرض کردند منزهی تو ما چیزی به جز آنچه به ما تعلیم دادهای نمیدانیم، تو دانا و حکیمی.
۳۳- فرمود: اِی آدم آنان را از اسامی این موجودات آگاه کن! هنگامی که آنان را آگاه کرد خداوند فرمود: آیا به شما نگفتم که من غیب آسمانها و زمین را میدانم و نیز میدانم آنچه را شما آشکار میکنید و آنچه را پنهان میداشتید.
۳۴- و یاد کن هنگامی را که به فرشتگان گفتیم برای آدم سجده و خضوع کنید! همگی سجده کردند جز ابلیس که سر باز زد و تکبر ورزید و از کافران شد.
۳۵- و گفتیم ای آدم تو با همسرت در بهشت سکونت کن و از نعمتهای آن از هر جا میخواهید گوارا بخورید اما نزدیک این درخت نشوید که از ستمگران خواهید شد.
۳۶- پس شیطان موجب لغزش آنها از بهشت شد و آنان را از آنچه در آن بودند بیرون کرد و در این هنگام به آنها گفتیم همگی به زمین فرود آیید در حالی که بعضی دشمن دیگری خواهید بود و برای شما در زمین تا مدت معینی قرارگاه و وسیلۀ بهرهبرداری خواهد بود.
۳۷- سپس آدم از پروردگارش کلماتی دریافت داشت و با آنها توبه کرد و خداوند توبۀ او را پذیرفت، چرا که خداوند توبهپذیر و مهربان است.
۳۸- گفتیم همگی از آن فرود آیید هرگاه هدایتی از طرف من برای شما آمد کسانی که از آن پیروی کنند نه ترسی بر آنهاست و نه غمگین شوند.
۳۹- و کسانی که کافر شدند و آیات ما را دروغ پنداشتند اهل دوزخند و همیشه در آن خواهند بود.
۴۰- ای فرزندان اسرائیل نعمت مرا که به شما ارزانی داشتم به یاد آورید و به پیمانی که با من بستهاید وفا کنید تا من نیز به پیمان شما وفا کنم و تنها از من بترسید.
۴۱- و به آنچه نازل کردهام (قرآن) ایمان بیاورید که نشانههای آن با آنچه در کتابهای شماست مطابقت دارد و نخستین کافر به آن نباشید و آیات مرا به بهای ناچیزی نفروشید و تنها از من بترسید.
۴۲- و حق را با باطل نیامیزید و حقیقت را با این که میدانید کتمان نکنید.
۴۳- و نماز را به پا دارید و زکات را بپردازید و همراه رکوعکنندگان رکوع کنید.
۴۴- آیا مردم را به نیکی دعوت میکنید اما خودتان را فراموش مینمایید با این که شما کتاب آسمانی را میخوانید، آیا نمیاندیشید.
۴۵- از صبر و نماز یاری جوئید و این کار جز برای خاشعانگران است.
۴۶- آنها کسانی هستند که میدانند دیدار کنندۀ پروردگار خویشند و به سوی او باز میگردند.
۴۷- ای بَنیاسرائیل نعمت مرا که به شما ارزانی داشتم به خاطر بیاورید و نیز به یاد آورید که من شما را بر جهانیان برتری بخشیدم.
۴۸- و از روزی بترسید که کسی مجازات دیگری را نمیپذیرد و نه از او شفاعت پذیرفته میشود، نه غرامت از او قبول خواهد شد و نه یاری میشود.
۴۹- و نیز به یاد آورید آن زمان که شما را از چنگال فرعونیان رهایی بخشیدیم که همواره شما را به بدترین صورت آزار میدادند، پسران شما را سر میبریدند و زنان شما را برای کنیزی زنده نگه میداشتند و در اینها آزمایش بزرگی از طرف پروردگارتان برای شما بود.
۵۰- و به خاطر بیاورید هنگامی را که دریا را برای شما شکافتیم و شما را نجات دادیم و فرعونیان را غرق ساختیم در حالی که شما تماشا میکردید.
۵۱- و به یاد آورید هنگامی را که با موسی چهل شب وعده گذاردیم و او برای گرفتن فرمانهای الهی به میعادگاه آمد سپس شما گوساله را بعد از او معبود خود انتخاب نمودید در حالی که ستمکار بودید.
۵۲- سپس شما را بعد از آن بخشیدیم شاید شُکر این نعمت را به جا آورید.
۵۳- و نیز به خاطر آورید هنگامی را که به موسی کتاب و وسیلۀ تشخیص حق از باطل را دادیم تا هدایت شوید.
۵۴- و زمانی را که موسی به قوم خود گفت: ای قوم من شما با انتخاب گوساله به خود ستم کردید پس توبه کنید و به سوی خالق خود بازگردید و خود را به قتل رسانید این کار برای شما در پیشگاه پروردگارتان بهتر است سپس خداوند توبۀ شما را پذیرفت زیرا که او توبهپذیر و رحیم است.
۵۵- و نیز به یاد آورید هنگامی را که گفتید ای موسی ما هرگز به تو ایمان نخواهیم آورد مگر این که خدا را آشکارا با چشم خود ببینیم پس صاعقه شما را گرفت در حالی که تماشا میکردید.
۵۶- سپس شما را پس از مرگتان حیات بخشیدیم شاید شُکر نعمت او را به جا آورید.
۵۷- و ابر را بر شما سایبان قرار دادیم و مَن شیرۀ مخصوص و لذیذ درختان و سلوا مرغان مخصوص شبیه کبوتر را بر شما فرستادیم و گفتیم از نعمتهای پاکیزهای که به شما روزی دادهایم بخورید ولی شما کفران کردید، آنها به ما ستم نکردند بلکه به خود ستم مینمودند.
۵۸- و به خاطر بیاورید زمانی را که گفتیم در این شهر بیتالمقدس وارد شوید و از نعمتهای فراوان از هر جا میخواهید بخورید و از در معبد بیتالمقدس با خضوع و خشوع وارد گردید و بگویید خداوندا گناهان ما را بریز تا خطاهای شما را ببخشیم و به نیکوکاران پاداش بیشتری خواهیم داد.
۵۹- اما افراد ستمگر این سخن را که به آنها گفته شده بود تغییر دادند لذا بر ستمگران در برابر این نافرمانی عذابی از آسمان فرستادیم.
۶۰- و به یاد آورید زمانی را که موسی برای قوم خویش آب طلبید به او دستور دادیم عصای خود را بر آن سنگ مخصوص بزن ناگاه دوازده چشمۀ آب از آن جوشید آن گونه که هر یک از طوایف دوازدهگانه بنیاسرائیل چشمۀ مخصوص خود را میشناختند و گفتیم از روزیهای الهی بخورید و بیاشامید و در زمین فساد نکنید.
۶۱- و نیز به خاطر بیاورید زمانی را که گفتید ای موسی هرگز حاضر نیستیم به یک نوع غذا اکتفا کنیم از خدای خود بخواه که از آنچه زمین میرویاند از سبزیجات و خیار و سیر و عدس و پیازش برای ما فراهم سازد، موسی گفت: آیا غذای پَستتر را به جای غذای بهتر انتخاب میکنید؟ درشهری فرود آئید زیرا هر چه خواستید در آنجا برای شما هست و مُهر ذلت و نیاز بر پیشانی آنها زده شد و باز گرفتار خشم خدایی شدند چرا که آنان نسبت به آیات الهی کفر میورزیدند و پیامبران را به ناحق میکشتند اینها به خاطر آن بود که گناهکار و متجاوز بودند.
۶۲- کسانی که به پیامبر اسلام ایمان آوردند و کسانی که به آیین یهود گرویدند و نصارا و سابعان پیروان یحیی هرگاه به خدا و روز رستاخیز ایمان آورند و عمل صالح انجام دهند پاداششان نزد پروردگارشان مسلم است و هیچگونه ترس و اندوهی برای آنها نیست.
۶۳- و به یاد آورید زمانی را که از شما پیمان گرفتیم و کوه تور را بالای سر شما قرار دادیم و به شما گفتیم آنچه را از آیات و دستورهای خداوند به شما دادهایم با قدرت بگیرید و آنچه را در آن است به یاد داشته باشید و به آن عمل کنید شاید پرهیزگار شوید.
۶۴- سپس شما پس از این رویگردان شُدید و اگر فضل و رحمت خداوند بر شما نبود از زیانکاران بودید.
۶۵- به طور قطع از حال کسانی از شما که در روز شنبه نافرمانی و گناه کردند آگاه شدهاید ما به آنها گفتیم به صورت بوزینههایی ترد شده درآئید.
۶۶- ما این کیفر را درس عبرتی برای مردم آن زمان و نسلهای بعد از آنان و پند و اندرزی برای پرهیزگاران قرار دادیم.
۶۷- و به یاد آورید هنگامی را که موسی به قوم خود گفت: خداوند به شما دستور میدهد ماده گاوی را ذبح کنید و قطعهای از بدن آن را به مقتولی که قاتل او شناخته نشده بزنید تا زنده شود و قاتل خویش را معرفی کند و غوغا خاموش گردد، گفتند آیا ما را مسخره میکنی؟ موسی گفت به خدا پناه میبرم از این که از جاهلان باشم.
۶۸- گفتند پس از خدای خود بخواه که برای ما روشن کند این ماده گاو چگونه ماده گاوی باشد گفت: خداوند میفرماید: ماده گاویست که نه پییر و از کار افتاده باشد و نه بکر و جوان، بلکه میان این دو باشد آنچه به شما دستور داده شده هرچه زودتر انجام دهید.
۶۹- گفتند از پروردگار خود بخواه که برای ما روشن سازد رنگ آن چگونه باشد گفت: میگوید گاوی باشد زرد یکدست که بینندگان را شاد و مسرور سازد.
۷۰- گفتند از خدایت بخواه برای ما روشن کند که چگونه گاوی باید باشد زیرا این گاو برای ما مبهم شده و اگر خدا بخواهد ما هدایت خواهیم شد.
۷۱- گفت: خداوند میفرماید گاوی باشد که نه برای شخم زدن رام شده، نه برای زراعت آبکشی کند از هر عیبی برکنار باشد و حتی هیچگونه رنگ دیگری در آن نباشد گفتند الآن حق مطلب را آوردی سپس چنان گاوی را پیدا کردند و آن را سر بریدند ولی مایل نبودند این کار را انجام دهند.
۷۲- و به یاد آورید هنگامی را که فردی را به قتل رساندید سپس در مورد قاتل او به نزاع پرداختید و خداوند آنچه را مخفی میداشتید آشکار میسازد.
۷۳- سپس گفتیم قسمتی از گاو را به مقتول بزنید تا زنده شود و قاتل را معرفی کند خداوند اینگونه مردگان را زنده میکند و آیات خود را به شما نشان میدهد شاید اندیشه کنید.
۷۴- سپس دلهای شما بعد از این واقعه سخت شد همچون سنگ یا سختتر چرا که پارهای از سنگها میشکافد و از آن نهرها جاری میشود و پارهای از آنها شکاف برمیدارد و آب از آن تراوش میکند و پارهای از خوف خدا از فراز کوه به زیر میافتد اما دلهای شما نه از خوف خدا میطپد و نه سرچشمۀ علم و دانش و عواطف انسانیست و خداوند از اعمال شما غافل نیست.
۷۵- آیا انتظار دارید به آیین شما ایمان بیاورند با این که عدهای از آنان سخنان خدا را میشنیدند و پس از فهمیدن آن را تحریف میکردند در حالی که علم و اطلاع داشتند.
۷۶- و هنگامی که مؤمنان را ملاقات کنند میگویند ایمان آوردهایم ولی هنگامی که با یکدیگر خلوت میکنند میگویند چرا مطالبی را که خداوند دربارۀ صفات پیامبر اسلام برای شما بیان کرد به مسلمانان بازگو میکنید تا روز رستاخیز در پیشگاه خدا بر ضد شما به آن استدلال کنند آیا نمیفهمید.
۷۷- آیا اینها نمیدانند خداوند آنچه را پنهان میدارند یا آشکار میکنند، میداند؟ .
۷۸- و پارهای از آنان عوامانی هستند که کتاب خدا را جز یک مشت خیالات و آرزوها نمیدانند و تنها به پندارهایشان دلبستهاند.
۷۹- پس وای بر آنها که نوشتهای با دست خود مینویسند سپس میگویند این از طرف خداست تا آن را به بهای کمی بفروشند، پس وای بر آنها از آنچه با دست خود نوشتند و وای بر آنان از آنچه از این راه به دست میآورند.
۸۰- و گفتند هرگز آتش دوزخ جز چند روزی به ما نخواهد رسید بگو آیا پیمانی از خدا گرفتهاید و خداوند هرگز از پیمانش تخلف نمیورزد یا چیزی را که نمیدانید به خدا نسبت میدهید؟ .
۸۱- آری کسانی که مرتکب گناه شوند و آثار گناه سراسر وجودشان را بپوشاند آنها اهل آتشند و جاودانه در آن خواهند ماند.
۸۲- و آنها که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام دادهاند آنان اهل بهشتاند و همیشه در آن خواهند ماند.
۸۳- و به یاد آورید زمانی را که از بنیاسرائیل پیمان گرفتیم که جز خداوند یگانه را پرستش نکنید و به پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان و بینوایان نیکی کنید و به مردم نیک بگویید و نماز را برپا دارید و زکات بدهید سپس با این که پیمان بسته بودید همۀ شما جز عدۀ کمی سرپیچی کردید و از وفای به پیمان خود رویگردان شُدید.
۸۴- و هنگامی را که از شما پیمان گرفتیم که خون هم را نریزید و یکدیگر را از سرزمین خود بیرون نکنید سپس شما اقرار کردید و بر این پیمان گواه بودید.
۸۵- اما این شما هستید که یکدیگر را میکُشید و جمعی از خودتان را از سرزمینشان بیرون میکنید و در این گناه و تجاوز به یکدیگر کمک مینمائید در حالی که اگر بعضی از آنان به صورت اسیران نزد شما آیند فدیه میدهید و آنان را آزاد میسازید با این که بیرون ساختن آنان بر شما حرام بود آیا به بعضی از دستورات کتاب آسمانی ایمان میآورید و به بعضی کافر میشوید؟ برای کسی از شما که این عمل تبعیض در میان احکام و قوانین الهی را انجام دهد جز رسوایی در این جهان چیزی نخواهد بود و روز رستاخیز به شدیدترین عذابها گرفتار میشوند و خداوند از آنچه انجام میدهید غافل نیست.
۸۶- اینها همان کسانند که آخرت را به زندگی دنیا فروختهاند از این رو عذاب آنها تخفیف داده نمیشود و کسی آنها را یاری نخواهد کرد.
۸۷- ما به موسی کتاب تورات دادیم و بعد از او پیامبرانی پشت سر هم فرستادیم و بع عیسیابنمریم دلایل روشن دادیم و او را به وسیلۀ روحالقدس تأیید کردیم آیا چنین نیست که هر زمان پیامبری چیزی بر خلاف هوای نفس شما آورد در برابر او تکبر کردید پس عدهای را تکذیب کرده و جمعی را به قتل رساندید.
۸۸- و آنها از روی استهزاء گفتند دلهای ما در غلاف است خداوند آنها را به خاطر کفرشان از رحمت خود دور ساخته و کمتر ایمان میآورند.
۸۹- و هنگامی که از طرف خداوند کتابی برای آنها آمد که موافق نشانههایی بود که با خود داشتند و پیش از این به خود نوید پیروزی بر کافران میدادند با این همه هنگامی که این کتاب و پیامبری را که از قبل شناخته بودند نزد آنها آمد به او کافر شدند، لعنت خدا بر کافران باد.
۹۰- ولی آنها در مقابل بهای بدی خود را فروختند که به ناروا به آیاتی که خدا فرستاده بود کافر شدند و معترض بودند چرا خداوند به فضل خویش بر هر کس از بندگانش بخواهد آیات خود را نازل میکند از این رو به خشمی بعد از خشمی گرفتار شدند و برای کافران مجازاتی خوار کننده است.
۹۱- و هنگامی که به آنها گفته شود به آنچه خداوند نازل فرموده ایمان بیاورید میگویند ما به چیزی ایمان میآوریم که بر خود ما نازل شده است و به غیر آن کافر میشوند در حالی که حق است و آیاتی را که بر آنها نازل شده تصدیق میکنند، بگو اگر راست میگویید و به آیاتی که بر خودتان نازل شده ایمان دارید پس چرا پیامبران خدا را پیش از این به قتل میرساندید؟ .
۹۲- و نیز موسی آن همه معجزات را برای شما آورد و شما پس از غیبت او گوساله را انتخاب کردید در حالی که ستمگر بودید.
۹۳- و به یاد آورید زمانی را که از شما پیمان گرفتیم و کوه تور را بالای سر شما بر افراشتیم و گفتیم این دستوراتی ک را که به شما دادهایم محکم بگیرید و درست بشنوید، آنها گفتند شنیدیم ولی مخالفت کردید و دلهای آنها بر اثر کفرشان با محبت گوساله آمیخته شد، بگو ایمان شما چه فرمان بدی به شما میدهد اگر ایمان دارید.
۹۴- بگو اگر همچنان که مدعی هستید سرای آخرت در نزد خدا مخصوص شماست و نه سایر مردم پس آرزوی مرگ کنید اگر راست میگویید؟ .
۹۵- ولی آنها به خاطر اعمال بدی که پیش از خود فرستادهاند هرگز آرزوی مرگ نخواهند کرد و خداوند از ستمگران آگاه است.
۹۶- و آنها را حریصترین مردم حتی حریصتر از مشرکان بر زندگی خواهی یافت تا آنجا که هر یک از آنها آرزو دارد هزار سال عمر به او داده شود در حالی که این عمر طولانی او را از کیفر الهی باز نخواهد داشت و خداوند به اعمال آنها بیناست.
۹۷- آنها میگویند چون فرشتهای که وحی را بر تو نازل میکند جبرئیل است و ما با جبرئیل دشمن هستیم به تو ایمان نمیآوریم، بگو کسی که دشمن جبرئیل باشد در حقیقت دشمن خداست چرا که او به فرمان خدا قرآن را بر قلب تو نازل کرده است در حالی که کتب آسمانی پیشین را تصدیق میکند و هدایت و بشارت است برای مؤمنان.
۹۸- کسی که دشمن خدا و فرشتگان و رسولان او و جبرئیل و میکائیل باشد کافر است و خداوند دشمن کافران است.
۹۹- ما نشانههای روشنی برای تو فرستادیم و جز فاسقان کسی به آنها کفر نمیورزد.
۱۰۰- و آیا چنین نیست که هر بار آنها (یهود) پیمانی با خدا و پیامبر بستند جمعی از ایشان آن را دور افکندند و مخالفت کردند؟ آری بیشتر آنان ایمان نمیآورند.
۱۰۱- و هنگامی که فرستادهای از سوی خدا به سراغشان آمد و با نشانههایی که نزد آنها بود مطابقت داشت جمعی از آنان که به آنها کتاب آسمانی داده شده بود کتاب خدا را پشت سر افکندند گویی هیچ از آن خبر ندارند.
۱۰۲- و یهود از آنچه شیاطین در عصر سلیمان بر مردم میخواندند پیروی کردند سلیمان هرگز کافر نشد ولی شیاطین کفر ورزیدند و به مردم سِحر آموختند و نیز یهود از آنچه بر دو فرشتۀ بابل هاروت و ماروت نازل شد پیروی کردند و به هیچ کس چیزی یاد نمیدادند مگر این که از پیش به او میگفتند ما وسیلۀ آزمایشیم کافر نشو ولی آنها از آن دو فرشته مطالبی را میآموختند که بتوانند به وسیلۀ آن میان مرد و همسرش جدایی بیفکنند ولی هیچگاه نمیتوانند بدون اجازۀ خداوند به انسانی زیان برسانند آنها قسمتهایی را فرا میگرفتند که به آنان زیان میرسانید و نفعی نمیداد و مسلماً میدانستند هرکسی خریدار این گونه متاع باشد در آخرت بهرهای نخواهد داشت و چه زشت و ناپسند بود آنچه خود را به آن فروختند اگر میدانستند.
۱۰۳- و اگر آنها ایمان میآوردند و پرهیزکاری پیشه میکردند پاداشی که نزد خداست برای آنان بهتر بود اگر آگاهی داشتند.
۱۰۴- اِی افراد با ایمان نگویید «راعِنا» بلکه بگویید: «انْظُرْنا» زیرا کلمۀ اول هم به معنی ما را مهلت بده و هم به معنی ما را تحمیق کن میباشد و دستاویزی برای دشمنان است و آنچه به شما دستور داده میشود بشنوید و برای کافران و استهزاکنندگان عذاب دردناکی است.
۱۰۵- کافران اهل کتاب و همچنین مشرکان دوست ندارند که از سوی خداوند خیر و برکتی بر شما نازل گردد، در حالی که خداوند رحمت خود را به هرکس بخواهد اختصاص میدهد و خداوند صاحب فضل بزرگ است.
۱۰۶- هر حکمی را نَسخ کنیم یا نَسخ آن را به تأخیر اندازیم بهتر از آن یا همانند آن را میآوریم آیا نمیدانستی که خداوند بر هر چیز تواناست؟ .
۱۰۷- آیا نمیدانستی که حکومت آسمانها و زمین از آن خداست و جز خدا ولی و یاوری برای شما نیست.
۱۰۸- آیا میخواهید از پیامبر خود همان تقاضای نامعقولی را بکنید که پیش از این از موسی کردند؟ کسی که کفر را به جای ایمان بپذیرد از راه مستقیم گمراه شده است.
۱۰۹- بسیاری از اهل کتاب از روی حسد که در وجود آنها ریشه دوانده آرزو میکردند شما را بعد از اسلام و ایمان به حال کفر بازگردانند با این که حق برای آنها کاملاً روشن شده است شما آنها را کاملاً عفو کنید و گذشت نمایید تا خداوند فرمان خودش را بفرستد خداوند بر هر چیز تواناست.
۱۱۰- و نماز را برپا دارید و زکات را ادا کنید و هر کار خیری را برای خود از پیش میفرستید آن را نزد خدا خواهید یافت خداوند به اعمال شما بیناست.
۱۱۱- آنها گفتند هیچکس جز یهود یا نصارا هرگز داخل بهشت نخواهد شد این آرزوی آنهاست بگو اگر راست میگویید دلیل خود را بیاورید.
۱۱۲- آری کسی که روی خود را تسلیم خدا کند و نیکوکار باشد پاداش او نزد پروردگارش ثابت است، نه ترسی بر آنهاست و نه غمگین میشوند.
۱۱۳- یهودیان گفتند: مسیحیان هیچ موقعیتی نزد خدا ندارند و مسیحیان نیز گفتند: یهودیان هیچ موقعیتی ندارند، در حالی که هر دو دسته کتاب آسمانی را میخوانند، افراد نادان دیگر همچون مشرکان نیز سخنی همانند سخن آنها داشتند، خداوند روز قیامت دربارۀ آنچه در آن اختلاف داشتند داوری میکند.
۱۱۴- کیست ستمکارتر از آن کس که از بردن نام خدا در مساجد او جلوگیری کرد و سعی در ویرانی آنها نمود، شایسته نیست آنان جز با ترس و وحشت وارد این کانونهای عبادت شوند، بهرۀ آنها در دنیا فقط رسوایی است و در آخرت عذاب عظیم الهی.
۱۱۵- مشرق و مغرب از آن خداست و به هر سو رو کنی خدا آنجاست، خداوند بینیاز و داناست.
۱۱۶- و یهود و نصارا و مشرکان گفتند: خداوند فرزندی برای خود انتخاب کرده است، منزه است او بلکه آنچه در آسمانها و زمین است از آن اوست و همه در برابر او خاضعاند.
۱۱۷- هستی بخش آسمانها و زمین است و هنگامی که فرمان وجود چیزی را صادر کند تنها میگوید موجود باش و آن فوری موجود میشود.
۱۱۸- افراد ناآگاه گفتند: چرا خدا با ما سخن نمیگوید؟ و یا چرا آیه و نشانهای برای خود ما نمیآید؟ پیشینیان آنها نیز همین گونه سخن میگفتند دلها و افکارشان مشابه یکدیگر است ولی ما به اندازۀ کافی آیات و نشانهها را برای اهل یقین روشن ساختهایم.
۱۱۹- ما تو را به حق برای بشارت و بیم دادن مردم جهان فرستادیم و تو مسئول گمراهی دوزخیان پس از ابلاغ رسالت نیستی.
۱۲۰- هرگز یهود و نصارا از تو راضی نخواهند شد تا به طور کامل تسلیم خواستههای آنان شوی و از آیین تحریف یافتۀ آنان پیروی کنی، بگو هدایت الهی تنها هدایت است و اگر از هوی و هوسهای آنان پیروی کنی بعد از آن که آگاه شدهای هیچ سرپرست و یاوری از سوی خدا برای تو نخواهد بود.
۱۲۱- کسانی که کتاب آسمانی به آنها دادهایم آن را چنانچه شایستۀ آن است میخوانند، آنها به پیامبر اسلام ایمان میآورند و کسانی که به او کافر شوند زیانکارند.
۱۲۲- اِی بنیاسرائیل نعمت مرا که به شما ارزانی داشتم به یاد آورید و نیز به خاطر آورید که من شما را بر جهانیان برتری بخشیدم.
۱۲۳- از روزی بترسید که هیچکس از دیگری دفاع نمیکند و هیچگونه عوضی از او قبول نمیشود و شفاعت او را سود نمیدهد و از هیچ سویی یاری نمیشوند.
۱۲۴- به خاطر آورید هنگامی که خداوند ابراهیم را با وسایل گوناگونی آزمود و او به خوبی از عهدۀ این آزمایشها بر آمد، خداوند به او فرمود من تو را امام و پیشوای مردم قرار دادم، ابراهیم عرض کرد از دودمان من امامانی قرار بده، خداوند فرمود: پیمان من به ستمکاران نمیرسد و تنها آن دسته از فرزندان تو که پاک و معصوم باشند شایستۀ این مقامند.
۱۲۵- و به خاطر بیاورید هنگامی که خانۀ کعبه را محل بازگشت و مرکز امن و امان برای مردم قرار دادیم و برای تجدید خاطره از مقام ابراهیم عبادتگاهی برای خود انتخاب کنید و ما به ابراهیم و اسماعیل امر کردیم که خانۀ مرا برای طوافکنندگان و مجاوران و رکوعکنندگان و سجدهکنندگان پاک و پاکیزه کنید.
۱۲۶- و به یاد آورید هنگامی را که ابراهیم عرض کرد پروردگارا این سرزمین را شهر امنی قرار ده و اهل آن را، آنها که به خدا و روز بازپسین ایمان آوردهاند از ثمرات گوناگون روزی ده، گفت: دعای تو را اجابت کردم و مؤمنان را از انواع برکات بهرهمند ساختم اما به آنها که کافر شدند بهرۀ کمی خواهم داد، سپس آنها را به عذاب آتش میکشانم و چه بد سرانجامیست.
۱۲۷- و نیز به یاد آورید هنگامی را که ابراهیم و اسماعیل پایههای خانۀ کعبه را بالا میبردند و میگفتند پروردگارا از ما بپذیر که تو شنوا و دانایی.
۱۲۸- پروردگارا ما را تسلیم فرمان خود قرار ده و از دودمان ما امتی که تسلیم فرمانت باشند به وجودآور و طرز عبادتمان را به ما نشان ده، توبۀ ما را بپذیر که تو توبهپذیر و مهربانی.
۱۲۹- پروردگارا در میان آنها پیامبری از خودشان برانگیز تا آیات تو را برای آنان بخواند و آنها را کتاب و حکمت بیاموزد و پاکیزه کند زیرا تو توانا و حکیمی و بر این کار قادری.
۱۳۰- جز افراد سفیه و نادان چه کسی از آیین ابراهیم با آن پاکی و بخشندگی رویگردان خواهد شد، ما او را در این جهان برگزیدیم و او در جهان دیگر از صالحان است.
۱۳۱- در آن هنگام که پروردگارش به او گفت : اسلام بیاور و در برابر حق تسلیم باش! او فرمان پروردگار را از جان و دل پذیرفت و گفت در برابر پروردگار جهانیان تسلیم شدم.
۱۳۲- و ابراهیم و یعقوب در واپسین لحظات عمر فرزندان خود را به این آیین وصیت کردند، فرزندان من خداوند این آیین پاک را برای شما برگزیده است و شما جز به آیین اسلام از دنیا نروید.
۱۳۳- آیا هنگامی که مرگ یعقوب فرا رسید شما حاضر بودید؟ در آن هنگام که به فرزندان خود گفت: پس از من چه چیز را میپرستید؟ گفتند: خدای تو و خدای پدرانت ابراهیم و اسماعیل و اسحاق، خداوند یکتا را و ما در برابر او تسلیم هستیم.
۱۳۴- آنها اُمتی بودند که درگذشتند، اعمال آنان مربوط به خودشان بود و اعمال شما نیز مربوط به خود شماست و شما هیچگاه مسئول اعمال آنها نخواهید بود.
۱۳۵- اهل کتاب گفتند: یهودی یا مسیحی شوید تا هدایت یابید، بگو این آیینهای تحریف شده هرگز نمیتواند موجب هدایت گردد بلکه از آیین خالص ابراهیم پیروی کنید و او هرگز از مشرکان نبود.
۱۳۶- بگویید ما به خدا ایمان آوردهایم و به آنچه بر ما نازل شده و آنچه بر ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و پیامبران از فرزندان او نازل گردید و همچنین آنچه به موسی و عیسی و پیامبران دیگر از طرف پروردگارشان داده شده است و در میان هیچیک از آنها جدایی قائل نمیشویم و در برابر فرمان خدا تسلیم هستیم.
۱۳۷- اگر آنها نیز به مانند آنچه شما ایمان آوردهاید ایمان بیاورند هدایتیافتهاند و اگر سرپیچی کنند از حق جدا شدهاند و خداوند شر آنها را از تو دفع میکند و او شنونده و داناست.
۱۳۸- رنگ خدایی بپذیرید، رنگ ایمان و توحید و اسلام و چه رنگی از رنگ خدایی بهتر است و ما تنها او را عبادت میکنیم.
۱۳۹- بگو آیا دربارۀ خداوند با ما مهاجه میکنید در حالی که او پروردگار ما و شماست و اعمال ما از آن ما و اعمال شما از آن شماست ما او را با اخلاص پرستش میکنیم.
۱۴۰- یا میگویید ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و اسباط یهودی و نصرانی بودند بگو شما بهتر میدانید یا خدا و چه کسی ستمکارتر است از آن کس که گواهی و شهادت الهی را که نزد اوست کتمان میکند و خدا از اعمال شما غافل نیست.
۱۴۱- آنها امتی بودند که در گذشتند، آنچه کردند برای خودشان است و آنچه را هم شما کردهاید برای خودتان است، شما مسئول اعمال آنها نیستید.
۱۴۲- به زودی سَبک مغزان از مردم میگویند چه چیز آنها را از قبلهای که بر آن بودند بازگردانید؟ بگو مشرق و مغرب از آن خداست، خدا هرکس را بخواهد به راه راست هدایت میکند.
۱۴۳- همانگونه که شما را نیز امت میانهای قرار دادیم تا بر مردم گواه باشید و پیامبر هم بر شما گواه باشد و ما آن قبلهای را که قبلاً بر آن بودی تنها برای این قرار دادیم که افرادی که از پیامبر پیروی میکنند از آنها که به عقب باز میگردند مشخص شوند و مسلماً این حکم جز بر کسانی که خداوند آنها را هدایت کرده دشوار بود و خدا هرگز ایمان شما را ضایع نمیگرداند زیرا خداوند نسبت به مردم رحیم و مهربان است.
۱۴۴- نگاههای انتظارآمیز تو را به سوی آسمان میبینیم، اکنون تو را به سوی قبلهای که از آن خشنود باشی باز میگردانیم پس روی خود را به سوی مسجدالحرام کن و هر جا باشید روی خود را به سوی آن بگردانید و کسانی که کتاب آسمانی به آنها داده شده به خوبی میدانند این فرمان حقی است که از ناحیۀ پروردگارشان صادر شده و خداوند از اعمال آنها غافل نیست.
۱۴۵- سوگند که اگر برای اهل کتاب هرگونه آیه و نشانه و دلیلی بیاوری از قبلۀ تو پیروی نخواهند کرد و تو نیز هیچگاه از قبلۀ آنان پیروی نخواهی نمود و حتی هیچیک از آنها پیروی از قبلۀ دیگری نخواهند کرد و اگر تو پس از این آگاهی مطابعت هوسهای آنها کنی مسلماً از ستمگران خواهی بود.
۱۴۶- کسانی که کتاب آسمانی به آنان دادهایم او (پیامبر را) همچون فرزندان خود میشناسند ولی جمعی از آنان حق را آگاهانه کتمان میکنند.
۱۴۷- این فرمان تغییر قبله حکم حقی از طرف پروردگار توست بنابراین هرگز از تردیدکنندگان در آن مباش.
۱۴۸- هر طایفهای قبلهای دارد که خداوند آن را تعیین کرده است، در نیکیها و اعمال خیر بر یکدیگر سبقت جوئید هرجا باشید خداوند همۀ شما را حاضر میکند زیرا او بر هر کاری تواناست.
۱۴۹- از هرجا خارج شُدی به هنگام نماز روی خود را به جانب مسجدالحرام کن، این دستور حقی از طرف پروردگار توست و خداوند از آنچه انجام میدهید غافل نیست.
۱۵۰- و از هرجا خارج شدی روی خود را به جانب مسجدالحرام کن و هرجا بودید روی خود را به سوی آن کنید تا مردم جز ظالمان دلیلی بر ضد شما نداشته باشند از آنها نترسید و تنها از من بترسید این تغییر قبله به خاطر آن بود که نعمت خود را بر شما تمام کنم شاید هدایت شوید.
۱۵۱- همان گونه که با تغییر قبله نعمت خود را بر شما کامل کردیم رسولی از خودتان در میان شما فرستادیم تا آیات ما را بر شما بخواند و شما را پاک کند و به شما کتاب و حکمت بیاموزد و آنچه را نمیدانستید به شما یاد دهد.
۱۵۲- پس به یاد من باشید تا به یاد شما باشم و شُکر مرا گویید و در برابر نعمتهایم کفران نکنید.
۱۵۳- اِی افرادی که ایمان آوردهاید از صبر و استقامت و نماز کمک بگیرید زیرا خداوند با صابران است.
۱۵۴- و به آنها که در راه خدا کشته میشوند مرده نگویید بلکه آنان زندهاند ولی شما نمیفهمید.
۱۵۵- قطعاً همۀ شما را با چیزی از ترس، گرسنگی و کاهش در مالها و جانها و میوهها آزمایش میکنیم و بشارت ده به استقامتکنندگان.
۱۵۶- آنها که هرگاه مصیبتی به ایشان میرسد میگویند ما از آن خدائیم و به سوی او باز میگردیم.
۱۵۷- اینها همانها هستند که الطاف و رحمت خدا شامل حالشان شده و آنها هستند هدایتیافتگان.
۱۵۸- صفا و مروه از شعائر خداست بنابراین کسانی که حج خانۀ خدا و یا عمره انجام میدهند مانعی نیست که بر آن دو طواف کنند و کسی که فرمان خدا را در انجام کارهای نیک اطاعت کند خداوند در برابر عمل او شکرگزار و آگاه است.
۱۵۹- کسانی که دلایل روشن و وسیلۀ هدایتی را که نازل کردهایم بعد از آن که در کتاب برای مردم بیان نمودیم کتمان کنند خدا آنها را لعنت میکند و همۀ لعنکنندگان نیز آنها را لعن میکنند.
۱۶۰- مگر آنها که توبه و بازگشت کردند و اعمال بد خود را با اعمال نیک اصلاح نمودند و آنچه را کتمان کرده بودند آشکار ساختند من توبه آنها را میپذیرم که من توبهپذیر و مهربانم.
۱۶۱- کسانی که کافر شدند و در حال کفر از دنیا رفتند لعنت خداوند و فرشتگان و همۀ مردم بر آنها خواهد بود.
۱۶۲- همیشه در آن باقی میمانند نه در عذاب آنان تخفیف داده میشود و نه مهلتی خواهند داشت.
۱۶۳- و خدای شما خداوند یگانه ایست که غیر از او معبودی نیست، اوست بخشنده و مهربان و دارای رحمت عام و خاص.
۱۶۴- در آفرینش آسمانها و زمین و آمد و شد شب و روز و کشتیهایی که در دریا به سوی مردم در حرکتند و آبی که خداوند از آسمان نازل کرده و با آن زمین را پس از مرگ زنده نموده و انواع جنبندگان را در آن گسترده و همچنین در تغییر مسیر بادها و ابرهایی که میان زمین و آسمان مسخرند نشانه هاییست برای مردمی که عقل دارند و میاندیشند.
۱۶۵- بعضی از مردم معبودهایی غیر از خداوند برای خود انتخاب میکنند و آنها را همچون خدا دوست میدارند اما آنها که ایمان دارند عشقشان به خدا شدیدتر است و آنها که ستم کردند هنگامی که عذاب الهی را مشاهده کنند خواهند دانست که تمام قدرت از آن خداست و خدا دارای مجازات شدید است.
۱۶۶- در آن هنگام رهبران گمراه و گمراهکننده از پیروان خود بیزاری میجویند و کیفر خدا را مشاهده میکنند و دستشان از همه جا کوتاه میشود.
۱۶۷- و در این هنگام پیروان میگویند کاش بار دیگر به دنیا برمیگشتیم تا از آنها (پیشوایان گمراه) بیزاری جوئیم آنچنان که آنان امروز از ما بیزاری جُستند آری خداوند این چنین اعمال آنها را به صورت حسرتزایی به آنان نشان میدهد و هرگز از آتش دوزخ خارج نخواهند شد.
۱۶۸- اِی مردم از آنچه در زمین است حلال و پاکیزه بخورید و از گامهای شیطان پیروی نکنید چه این که او دشمن آشکار شماست.
۱۶۹- او شما را فقط به بدیها و کار زشت فرمان میدهد و نیز دستور میدهد آنچه را که نمیدانید به خدا نسبت دهید.
۱۷۰- و هنگامی که به آنها گفته شود از آنچه خدا نازل کرده است پیروی کنید میگویند نه، ما از آنچه پدران خود را بر آن یافتیم پیروی مینمائیم آیا اگر پدران آنها چیزی نمیفهمیدند و هدایت نیافتند باز از آنها پیروی خواهند کرد.
۱۷۱- مَثَل تو در دعوت کافران به سان کسی است که گوسفندان و حیوانات را برای نجات از چنگال خطر صدا میزند ولی آنها چیزی جز صر و صدا نمیشنوند و حفیقت و گفتار او را درک نمیکنند این کافران در واقع کر و لال و نابینا هستند از این رو چیزی نمیفهمند.
۱۷۲- اِی کسانی که ایمان آوردهاید از نعمتهای پاکیزهای که به شما روزی دادهایم بخورید و شُکر خدا را به جا آورید اگر او را پرستش میکنید.
۱۷۳- خداوند تنها گوشت مُردار، خون، گوشت خوک و آنچه را نام غیر خدا به هنگام ذبح بر آن گفته شود حرام کرده است ولی آن کس که مجبور شود در صورتی که ستمگر و متجاوز نباشد گناهی بر او نیست خداوند آمرزنده و مهربان است.
۱۷۴- کسانی که کتمان میکنند آنچه را خدا از کتاب نازل کرده و آن را به بهای کمی میفروشند آنها جز آتش چیزی نمیخورند و خداوند روز قیامت با آنها سخن نمیگوید و آنان را پاکیزه نمیکند و برای آنها عذاب دردناکی است.
۱۷۵- اینان همانهایی هستند که گمراهی را با هدایت و عذاب را با آمرزش مبادله کردهاند راستی چقدر در برابر عذاب خداوند شکیبا هستند.
۱۷۶- اینها به خاطر آن است که خداوند کتاب آسمانی را به حق نازل کرده و به آنها که در آن اختلاف میکنند در شکاف عمیقی قرار دارد.
۱۷۷- نیکی تنها این نیست که به هنگام نماز روی خود را به سوی مشرق و یا مغرب کنید، بلکه نیکی و نیکوکار کسی است که به خدا و روز رستاخیز و فرشتگان و کتاب آسمانی و پیامبران ایمان آورده و مال خود را با همۀ علایقی که به آن دارد به خویشاوندان و یتیمان و مسکینان و واماندگان در راه و سائلان و بردگان انفاق میکند، نماز را برپا میدارد و زکات را میپردازد و همچنین کسانی که به عهد خود به هنگامی که عهد بستند وفا میکنند و در برابر محرومیتها و بیماریها و در میدان جنگ استقامت به خرج میدهند اینها کسانی هستند که راست میگویند و اینها هستند پرهیزگاران.
۱۷۸- اِی افرادی که ایمان آوردهاید حکم قصاص در مورد کشتگان بر شما نوشته شده است آزاد در برابر آزاد، برده در برابر برده و زن در برابر زن پس اگر کسی از سوی برادر دینی خود چیزی به او بخشیده شود و حکم قصاص او تبدیل به خونبها گردد باید از راه پسندیده پیروی کند و صاحب خون حال پرداخت کنندۀ دیه را در نظر بگیرد و او(قاتل) نیز به نیکی دیه را به ولی مقتول بپردازد و در آن مسامحه نکند این تخفیف و رحمتی است از ناحیۀ پروردگار شما و کسی که بعد از آن تجاوز کند عذاب دردناکی خواهد داشت.
۱۷۹- و برای شما در قصاص حیات و زندگی است اِی صاحبان خرد شاید شما تقوا پیشه کنید.
۱۸۰- بر شما نوشته شده هنگامی که یکی از شما را مرگ فرا رسد اگر چیز خوبی از خود به جای گذارده برای پدر و مادر و نزدیکان به طور شایسته وصیت کند این حقی است بر پرهیزگاران.
۱۸۱- پس کسانی که بعد از شنیدنش آن را تغییر دهند گناه آن تنها بر کسانی است که آن وصیت را تغییر میدهند، خداوند شنوا و داناست.
۱۸۲- و کسی که از انحراف وصیت کننده و تمایل یک جانبۀ او به بعضی ورثه یا از گناه او که مبادا وصیت به کار خلافی کند، بترسد و میان آنها را اصلاح دهد گناهی بر او نیست و مشمول حکم تبدیل وصیت نمیباشد، خداوند آمرزنده و مهربان است.
۱۸۳- اِی افرادی که ایمان آوردهاید روزه بر شما نوشته شده همان گونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شد تا پرهیزگار شوید.
۱۸۴- چند روز معدودی را باید روزه بدارید و هرکس از شما بیمار یا مسافر باشد تعدادی از روزهای دیگر را روزه بدارد و بر کسانی که روزه برای آنها طاقت فرساست همچون بیماران مزمن و پیرمردان و پیرزنان لازم است کفاره بدهد مسکیینی را اطعام کنند و کسی که کار خیری انجام دهد برای او بهتر است و روزه داشتن برای شما بهتر است اگر بدانید.
۱۸۵- روزه در چند روز معدود ماه رمضان است، ماهی که قرآن برای راهنمایی مردم و نشانههای هدایت و فرق میان حق و باطل در آن نازل شده است پس آن کس از شما که در ماه رمضان در حذر باشد روزه بدارد و آن کس که بیمار یا در سفر است روزهای دیگری را به جای آن روزه بگیرد خداوند راحتی شما را میخواهد نه زحمت شما را، هدف این است که این روزها را تکمیل کنید و خدا را بر این که شما را هدایت کرده بزرگ بِشمُرید باشد که شُکرگزاری کنید.
۱۸۶- و هنگامی که بندگان من از تو دربارۀ من سؤال کنند بگو من نزدیکم، دعای دعا کننده را به هنگامی که مرا میخواند پاسخ میگویم پس باید دعوت مرا بپذیرند و به من ایمان بیاورند تا راه یابند و به مقصد برسند.
۱۸۷- آمیزش جنسی با همسرانتان در شب روزهایی که روزه میگیرید حلال است، آنها لباس شما هستند و شما لباس آنها، هر دو زینت هم و سبب حفظ یکدیگرید، خداوند میدانست که شما به خود خیانت میکردید و این کار ممنوع را انجام میدادید پس توبۀ شما را پذیرفت و شما را بخشید اکنون با آنها آمیزش کنید و آنچه را خدا برای شما مقرر داشته طلب نمایید و بخورید و بیاشامید تا رشتۀ سپید صبح از رشتۀ سیاه شب برای شما آشکار گردد سپس روزه را تا شب تکمیل کنید و در حالی که در مساجد به اعتکاف پرداتههاید با زنان آمیزش نکنید این مرزهای الهی است پس به آن نزدیک نشوید خداوند این چنین آیات خود را برای مردم روشن میسازد باشد که پرهیزگار گردند.
۱۸۸- و اموال یکدیگر را به باطل و ناحق در میان خود نخورید و برای خوردن بخشی از اموال مردم به گناه قسمتی از آن را به عنوان رشوه به قضات ندهید در حالی که میدانید این کار گناه است.
۱۸۹- دربارۀ هلالهای ماه از تو سؤال میکنند بگو آنها بیان اوقات و تقویم طبیعی برای نظام زندگی مردم و تعیین وقت حج است، کار نیک آن نیست که از پشت خانهها وارد شوید بلکه نیکی این است که پرهیزگار باشید و از در خانهها وارد شوید و تقوا پیشه کنید تا رستگار گردید.
۱۹۰- و در راه خدا با کسانی که با شما میجنگند نبرد کنید و از حد تجاوز نکنید که خدا تعدیکنندگان را دوست نمیدارد.
۱۹۱- و آنها را (بتپرستانی که از هیچگونه جنایتی ابا ندارند) هر کجا یافتید به قتل برسانید و از آنجا که شما را بیرون ساختند آنها را بیرون کنید و فتنه و بتپرستی از کشتار هم بدتر است و با آنها در نزد مسجدالحرام در منطقۀ حرم جنگ نکنید مگر این که در آنجا با شما بجنگند پس اگر در آنجا با شما پیکار کردند آنها را به قتل برسانید چنین است جزای کافران.
۱۹۲- و اگر خودداری کردند خداوند آمرزنده و مهربان است.
۱۹۳- و با آنها پیکار کنید تا فتنه باقی نماند و دین مخصوص خدا گردد پس اگر دست برداشتند مزاحم آنها نشوید زیرا تعدی جز بر ستمکاران روا نیست.
۱۹۴- ماه حرام در برابر ماه حرام و تمام حرامها قابل قصاصند و به طور کلی هرکس به شما تجاوز کرد همانند آن بر او تعدی کنید و از خدا بپرهیزید و زیادهرَوی ننمایید و بدانید خدا با پرهیزگاران است.
۱۹۵- و در راه خدا انفاق کنید و با ترک انفاق خود را به دست خود به هلاکت نیفکنید و نیکی کنید که خداوند نیکوکاران را دوست میدارد.
۱۹۶- و حج عمره را برای خدا به اتمام برسانید و اگر محصور شُدید و مانعی مانند ترس از دشمن یا بیماری اجازه نداد که پس از احرام بستن وارد مکه شوید آنچه از قربانی فراهم شود ذبح کنید و از احرام خارج شوید و سرهای خود را نتراشید تا قربانی به محلش برسد و در قربانگاه ذبح شود و اگر کسی از شما بیمار بود و یا ناراحتی در سر داشت و ناچار بود سر خود را بتراشد باید فدیه و کفارهای از قبیل روزه یا صدقه یا گوسفندی بدهد و هنگامی که از بیماری و دشمن در امان بودید هر کس با ختم عمره حج را آغاز کند، آنچه از قربانی برای او میسر است ذبح کند و هر که نیافت سه روز در ایام حج و هفت روز هنگامی کهباز میگردید روزه بدارد این ده روز کامل است البته این برای کسی است که خانوادۀ او نزد مسجدالحرام نباشد و از خدا بپرهیزید و بدانید که او سخت کیفر است.
۱۹۷- حج در ماههای معینی است و کسانی که با بستن احرام و شروع به مناسک حج، حج را بر خود فرض کردهاند باید بدانند که در حج آمیزش جنسی با زنان و گناه و جدال نیست و آنچه از کارهای نیک انجام دهید خدا آن را میداند و زاد و توشه تهیه کنید که بهترین زاد و توشه پرهیزگاری است از من بپرهیزید اِی خردمندان.
۱۹۸- گناهی بر شما نیست که از فضل پروردگارتان از منافع اقتصادی در ایام حج طلب کنید و هنگامی که از عرفات کوچ کردید خدا را نزد مشعرالحرام یاد کنید او را یاد کنید همانطور که شما را هدایت نمود و قطعاً شما پیش از این از گمراهان بودید.
۱۹۹- سپس از همانجا مردم کوچ میکنند به سوی سرزمین مِنا کوچ کنید و از خداوند آمرزش بطلبید که خدا آمرزندۀ مهربان است.
۲۰۰- و هنگامی که مناسک حج خود را انجام دادید خدا را یاد کنید همانند یادآوری از پدرانتان بلکه از آن هم بیشتر، در این مراسم مردم دو گروهند بعضی از مردم میگویند خداوندا به ما در دنیا نیکی عطا کن ولی در آخرت بهرهای ندارند.
۲۰۱- و بعضی میگویند پروردگارا به ما در دنیا نیکی عطا کن و در آخرت نیز نیکی مرحمتفرما و ما را از عذاب آتش نگاهدار.
۲۰۲- آنها از کار و دعای خود نصیب و بهرهای دارند و خداوند سریعالحساب است.
۲۰۳- و خدا را در روزهای معینی یاد کنید روزهای یازدهم و دوازدهم و سیزدهم ماه ذی حجه و هرکس شتاب کند و ذکر خدا را در دو روز انجام دهد گناهی بر او نیست و هر که تأخیر کند و سه روز انجام دهد نیز گناهی بر او نیست برای کسی که تقوا پیشه کند و از خدا بپرهیزید و بدانید شما به سوی او محشور خواهید شد.
۲۰۴- و از مردم کسانی هستند که گفتار آنان در زندگی دنیا مایۀ اعجاب تو میشوند در ظاهر اظهار محبت شدید میکنند و خودا را بر آنچه در دل دارند گواه میگیرند این در حالیست که آنان سرسختترین دشمنانند.
۲۰۵- نشانۀ آن این است که هنگامی که روی برمیگردانند و از نزد تو خارج میشوند در راه فساد در زمین کوشش میکنند و زراعتها و چهارپایان را نابود میسازند با این که میدانند خدا فساد را دوست نمیدارد.
۲۰۶- و هنگامی که به آنها گفته شود از خدا بترسید لجاجت آنان بیشتر میشود و لجاجت و تعصب آنها را به گناه میکشاند، آتش دوزخ برای آنان کافی است و چه بد جایگاهیست.
۲۰۷- بعضی از مردم با ایمان و فداکار همچون علی (ع) در لَیلهُالمَبیت به هنگام خفتن در جایگاه پیغمبر (ص) جان خود را به خاطر خشنودی خدا میفروشند و خداوند نسبت به بندگان مهربان است.
۲۰۸- اِی کسانی که ایمان آوردهاید همگی در صلح و آشتی در آئید و از گامهای شیطان پیروی نکنید که او دشمن آشکار شماست.
۲۰۹- و اگر بعد از این همه نشانههای روشن که برای شما آمده است لغزش کردید و گمراه شُدید بدانید که خداوند توانا و حکیم است.
۲۱۰- آیا پیروان فرمان شیطان پس از این همه نشانهها و برنامههای روشن انتظار دارند که خداوند و فرشتگان در سایههایی از ابرها به سوی آنان بیایند و دلایل تازهای در اختیارشان بگذارند با این که چنین چیزی محال است و همه چیز انجام شده و همۀ کارها به سوی خدا بازگردانده میشود.
۲۱۱- از بنیاسرائیل بپرس چه اندازه نشانههای روشن به آنها دادیم و کسی که نعمت خدا را پس از آن که به سراغش آمد تبدیل کند و در مسیر خلاف به کار گیرد گرفتار عذاب شدید الهی خواهد شد که خداوند سخت کیفر است.
۲۱۲- زندگی دنیا برای کافران زینت داده شده است از این رو افراد با ایمان را کهگاهی دستشان تهی است مسخره میکنند در حالی که پرهیزگاران در قیامت بالاتر از آنان هستند و خداوند هرکس را بخواهد بدون حساب روزی میدهد.
۲۱۳- مردم در آغاز یک دسته بودند خداوند پیامبران را برانگیخت تا مردم را بشارت و بیم دهند و کتاب آسمانی که به سوی حق دعوت میکرد با آنها نازل نمود تا در میان مردم در آنچه اختلاف داشتند داوری کند افراد با ایمان در آن اختلاف نکردند تنها گروهی از کسانی که کتاب را دریافت داشته بودند و نشانههای روشن به آنها رسیده بود به خاطر انحراف ازحق و ستمگری در آن اختلاف کردند خداوند آنهایی را که ایمان آورده بودند به حقیقت آنچه مورد اختلاف بود به فرمان خودش رهبری نمود و خدا هرکس را بخواهد به راه راست هدایت میکند.
۲۱۴- آیا گمان کردید داخل بهشت میشوید بیآن که حوادثی همچون حوادث گذشتگان به شما برسد هم آنان که گرفتاریها و ناراحتیها به آنها رسید و آنچنان ناراحت شدند که پیامبر و افرادی که با او ایمان آورده بودند گفتند پس یاری خدا کی خواهد آمد؟ در این هنگام تقاضای یاری از او کردند و به آنها گفته شد آگاه باشید یاری خدا نزدیک است.
۲۱۵- از تو سؤال میکنند چه چیز انفاق کنند بگو هر خیر و نیکی که انفاق میکنید باید برای پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان و مستمندان و در ماندگان در راه باشد و هر کار خیری که انجام دهید خداوند از آن آگاه است.
۲۱۶- جهاد برای خدا بر شما مقرر شد در حالی که برایتان ناخوشایند است چه بسا چیزی را خوش نداشته باشید حال آن که خیر شما در آن است و یا چیزی را دوست داشته باشید حال آن که شر شما در آن است و خدا میداند و شما نمیدانید.
۲۱۷- از تو دربارۀ جنگ کردن در ماه حرام سؤال میکنند بگو جنگ در آن گناهی بزرگ است ولی جلوگیری از راه خدا و گرایش مردم به آیین حق و کفر ورزیدن نسبت به او و هرکه احترام مسجدالحرام و اخراج ساکنان آن نزد خداوند مهمتر از آن است و ایجاد فتنه حتی از قتل بالاتر است و مشرکان پیوسته با شما میجنگند تا اگر بتوانند شما را از آیینتان بگردانند ولی کسی که از آیینش برگردد و در حال کفر بمیرد تمام اعمال نیک گذشتۀ او در دنیا و آخرت بر باد میرود و آنان اهل دوزخند و همیشه در آن خواهند بود.
۲۱۸- کسانی که ایمان آورده و کسانی که هجرت کرده و در راه خدا جهاد نمودهاند آنها امید به رحمت پروردگار دارند و خداوند آمرزنده و مهربان است.
۲۱۹- دربارۀ شراب و قمار از تو سؤال میکنند بگو در آنها گناه و زیان بزرگی است و منافعی از نظر مادی برای مردم در بر دارد ولی گناه آنها از نفعشان بیشتر است و از تو میپرسند چه چیز انفاق کنند بگو از مازاد نیازمندی خود، اینچنین خداوند آیات را برای شما روشن میسازد شاید اندیشه کنید.
۲۲۰- تا اندیشه کنید دربارۀ دنیا و آخرت و از تو دربارۀ یتیمان سؤال میکنند بگو اصلاح کار آنان بهتر است و اگر زندگی خود را با زندگی آنان بیامیزید مانعی ندارد آنها برادر دینی شما هستند و همچون یک برادر با آنها رفتار کنید، خداوند مفسدان را از مصلحان باز میشناسد و اگر خدا بخواهد شما را به زحمت میاندازد و دستور میدهد در عین سرپرستی یتیمان زندگی و اموال آنها را به کلی از اموال خود جدا سازید ولی خداوند چنین نمیکند زیرا او توانا و حکیم است.
۲۲۱- و با زنان مشرک و بتپرست تا ایمان نیاوردهاند ازدواج نکنید، کنیز با ایمان از زن آزاد بتپرست بهتر است هرچند زیبایی یا ثروت یا موقعیت او شما را به شگفتی آورد و زنان خود را به ازدواج مردان بتپرست تا ایمان نیاوردهاند در نیاورید، یک غلام با ایمان از یک مرد آزاد بتپرست بهتر است هرچند مال و موقعیت و زیبایی او شما را به شگفتی آورد، آنها دعوت به سوی آتش میکنند و خدا دعوت به بهشت و آمرزش به فرمان خود مینماید و آیات خویش را برای مردم روشن میسازد شاید متذکر شوند.
۲۲۲- و از تو دربارۀ حیض سؤال میکنند بگو چیز زیانبار و آلودهای است از این رو در حالت قاعدگی از زنان کنارهگیری کنید و با آنها نزدیکی ننمایید تا پاک شوند و هنگامی که پاک شدند از طریقی که خدا به شما فرمان داده با آنها آمیزش کنید خداوند توبهکنندگان را دوست دارد و پاکان را نیز دوست دارد.
۲۲۳- زنان شما محل بذرافشانی شما هستند پس هر زمان که بخواهید میتوانید با آنها آمیزش کنید اثر نیکی برای خود از پیش بفرستید و از خدا بپرهیزید و بدانید او را ملاقات خواهید کرد و به مؤمنان بشارت ده.
۲۲۴- خدا را در معرض سوگندهای خود قرار ندهید و برای این که نیکی کنید و تقوا پیشه سازید و در میان مردم اصلاح کنید سوگند یاد ننمایید و خداوند شنوا و داناست.
۲۲۵- خداوند شما رابه خاطر سوگندهایی که بدون توجه یاد میکنید مؤاخذه نخواهد کرد اما به آنچه دلهای شما کسب کرده مؤاخذه میکند و خداوند آمرزنده و بردبار است.
۲۲۶- کسانی که زنان خود را ایلاء مینمایند، سوگند یاد میکنند که با آنها آمیزش جنسی ننمایند حق دارند چهار ماه انتظار بکشند اگر در این فرصت بازگشت کنند چیزی بر آنها نیست زیرا خداوند آمرزنده و مهربان است.
۲۲۷- و اگر تصمیم به جدایی گرفتند خداوند شنوا و داناست.
۲۲۸- زنان مطلقه باید به مدت سه مرتبه عادت ماهانه دیدن انتظار بکشند و اگر به خدا و روز رستاخیز ایمان دارند برای آنها حلال نیست که آنچه را خدا در رحمهایشان آفریده کتمان کنند و همسرانشان برای بازگرداندن آنها و از سر گرفتن زندگی زناشویی در این مدت از دیگران سزاوارترند، در صورتی که به راستی خواهان اصلاح باشند و برای زنان همانند وظایفی که بر دوش آنهاست حقوق شایستهای قرار داده شده و مردان بر آنان برتری دارند و خداوند توانا و حکیم است.
۲۲۹- طلاق دو مرتبه است و در هر مرتبه باید به طور شایسته همسر خود را نگاهداری کند و آشتی نماید یا با نیکی او را رها سازد و از او جدا شود و برای شما حلال نیست که چیزی از آنچه به آنها دادهاید پس بگیرید مگر این که دو همسر بترسند که حدود الهی را برپا ندارند، اگر بترسید که حدود الهی را رعایت نکنند مانعی برای آنها نیست که زن فدیه و عوضی بپردازد و طلاق بگیرد اینها حدود و مرزهای الهی است از آن تجاوز نکنید و هرکس از آن تجاوز کند ستمگر است.
۲۳۰- اگر بعد از دو طلاق و رجوع بار دیگر او را طلاق داد از آن به بعد زن بر او حلال نخواهد بود مگر این که همسر دیگری انتخاب کند و با او آمیزش جنسی نماید در این صورت اگر همسر دوم او را طلاق گفت گناهی ندارد که بازگشت کنند و با همسر اول دوباره ازدواج نماید درصورتی که امید داشته باشند که حدود الهی را محترم میشمارند اینها حدود الهی است که خدا آن را برای گروهی که آگاهند بیان مینماید.
۲۳۱- و هنگامی که زنان را طلاق دادید و به آخرین روزهای عده رسیدند یا به طرز صحیحی آنها را نگاه دارید و آشتی کنید و یا به طرز پسندیدهای آنها را رها سازید و هیچگاه به خاطر زیان رساندن و تعدی کردن آنها را نگاه ندارید و کسی که چنین کند به خویشتن ستم کرده است و با این اعمال و سوءاستفاده از قوانین الهی آیات خدا را به استهزاء نگیرید و به یاد بیاورید نعمت خدا را بر خود و کتاب آسمانی و علم و دانشی که بر شما نازل کرده و شما را با آن پند میدهد و از خدا بپرهیزید و بدانید خداوند از هر چیزی آگاه است و از نیات کسانی که از قوانین او سوءاستفاده میکنند باخبر است.
۲۳۲- و هنگامی که زنان را طلاق دادید و عدۀ خود را به پایان رساندند مانع آنها نشوید که با همسران سابق خویش ازدواج کنند اگر در میان آنان به طرز پسندیدهای ترازی برقرار گردد این دستوری است که تنها افرادی از شما که ایمان به خدا و روز قیامت دارند از آن پند میگیرند و به آن عمل میکنند این دستور برای رشد خانوادههای شما مؤثرتر و برای شستن آلودگیها مفیدتر است و خدا میداند و شما نمیدانید.
۲۳۳- مادران فرزندان خود را دو سال تمام شیر میدهند اینبرای کسی است که بخواهد دوران شیرخوارگی را تکمیل کند و بر آن کس که فرزند برای او متولد شده لازم است خوراک و پوشاک مادر را به طور شایسته در مدت شیر دادن بپردازد حتی اگر طلاق گرفته باشد هیچ کس موظف به بیش از مقدار توانایی خود نیست نه مادر به خاطر اختلاف با پدر حق ضرر زدن به کودک را دارد و نه پدر و بر وارث او نیز لازم است این کار را انجام دهد و اگر آن دو با رضایت یکدیگر و مشورت بخواهند کودک را زودتر از شیر باز گیرند گناهی بر آنها نیست و اگر خواستید دایهای برای فرزندان خود بگیرید گناهی بر شما نیست به شرط این که حق گذشتۀ مادر را به طور شایسته بپردازید و از مخالفت فرمان خدا بپرهیزید و بدانید خدا به آنچه انجام میدهید بیناست.
۲۳۴- و کسانی که از شما میمیرند و همسرانی باقی میگذارند باید چهار ماه و ده روز انتظار بکشند و عده نگه دارند و هنگامی که به آخر مدتشان رسیدند گناهی بر شما نیست که هرچه میخواهند دربارۀ خودشان به طور شایسته انجام دهند و با مرد دلخواه خود ازدواج کنند و خدا به آنچه عمل میکنید آگاه است.
۲۳۵- و گناهی بر شما نیست که به طور کنایه از زنانی که همسرانشان مردهاند خواستگاری کنید و یا در دل تصمیم بر این کار بگیرید بدون این که آن را اظهار کنید خداوند میدانست شما به یاد آنها خواهید افتاد ولی پنهانی با آنها قرار زناشویی نگذارید مگر این که به طرز پسندیدهای به طور کنایه اظهار کنید ولی در هر حال اقدام به ازدواج ننمایید تا عدۀ آنها سر آید و بدانید خداوند آنچه را در دل دارید میداند از مخالفت او بپرهیزید و بدانید خداوند آمرزنده و بردبار است.
۲۳۶- اگر زنان را قبل از آمیزش جنسی یا تعیین مهر به عللی طلاق دهید گناهی بر شما نیست و در این موقع آنها را با هدیهای مناسب بهرهمند سازید آن کس که توانایی دارد به اندازۀ توانائیش و آن کس که تنگدست است به اندازۀ خودش هدیهای شایسته بدهد و این بر نیکوکاران الزامی است.
۲۳۷- و اگر زنان را پیش از آن که با آنها تماس بگیرید و آمیزش جنسی کنید طلاق دهید در حالی که مهری برای آنان تعیین کردهاید لازم است نصف آنچه را تعیین کردهاید به آنها بدهید مگر این که آنها حق خود را ببخشند یا آن کس که گرۀ ازدواج به دست اوست آن را ببخشد و گذشت کردن شما و بخشیدن تمام مهر به آنها به پرهیزگاری نزدیکتر است و گذشت و نیکوکاری را در میان خود فراموش نکنید که خداوند به آنچه انجام میدهید بیناست.
۲۳۸- در انجام همه نمازها و بخصوص نماز وسطا(نماز ظهر) کوشا باشید و از روی خضوع و اطاعت برای خدا بپا خیزید.
۲۳۹- و اگر به خاطر جنگ یا خطر دیگری بترسید نماز را در حال پیاده یا سواره انجام دهید اما هنگامی که امنیت خود را باز یافتید خدا را یاد کنید همان گونه که خداوند چیزهایی را که نمیدانستید به شما تعلیم داد.
۲۴۰- و کسانی که از شما در آستانۀ مرگ قرار میگیرند و همسرانی از خود به جا میگذارند باید برای همسران خود وصیت کنند که تا یک سال آنها را با پرداختن هزینۀ زندگی بهرهمند سازند به شرط این که آنها از خانۀ شوهر بیرون نروند و اقدام به ازدواج مجدد نکنند و اگر بیرون روند حقی در هزینه ندارند ولی گناهی بر شما نیست نسبت به آنچه در بارۀ خود به طور شایسته انجام میدهند و خداوند توانا و حکیم است.
۲۴۱- و برای زنان مطلقه هدیۀ مناسبی لازم است که از طرف شوهر پرداخت گردد این حقی است بر مردان پرهیزگار.
۲۴۲- اینچنین خداوند آیات خود را برای شما شرح میدهد شاید اندیشه کنید.
۲۴۳- آیا ندیدید جمعیتی را که از ترس مرگ از خانههای خود فرار کردند و آنان هزارها نفر بودند خداوند به آنها گفت: بمیرید! سپس خدا آنها را زنده کرد، خداوند نسبت به بندگان خود احسان میکند ولی بیشتر مردم شُکر او را به جا نمیآورند.
۲۴۴- و در راه خدا پیکار کنید و بدانید خداوند شنوا و داناست.
۲۴۵- کیست که به خدا قرضالحسنهای دهد تا آن را برای او چندین برابر کند و خداوند است که روزی بندگان را محدود یا گسترده میسازد و به سوی او بازگردانده میشوید.
۲۴۶- آیا مشاهده نکردید جمعی از بنیاسرائیل را بعد از موسی که به پیامبر خود گفتند زمامدار و فرماندهی برای ما انتخاب کن تا زیر فرمان او در راه خدا پیکار کنیم پیامبر آنها گفت: شاید اگر دستور پیکار به شما داده شود سرپیچی کنید و در راه خدا جهاد و پیکار نکنید گفتند چگونه ممکن است در راه خدا پیکار نکنیم در حالی که از خانهها و فرزندانمان رانده شدهایم اما هنگامی که دستور پیکار به آنها داده شد جز عدۀ کمی از آنان همه سرپیچی کردند و خداوند از ستمکاران آگاه است.
۲۴۷- و پیامبرشان به آنها گفت: خداوند طالوت را برای زمامداری شما مبعوث کرده است گفتند چگونه او بر ما حکومت کند با این که ما از او شایستهتریم و او ثروت زیادی ندارد گفت: خدا او را بر شما برگزیده و او را در علم و قدرت جسم وسعت بخشیده است خداوند مُلکش را به هرکس بخواهد میبخشد و احسان خداوند وسیع است و از لیاقت افراد برای منصبها آگاه است.
۲۴۸- و پیامبرشان به آنها گفت نشانۀ حکومت او این است که صندوق عهد به سوی شما خواهد آمد همان صندوقی که در آن آرامشی از پروردگار شما و یادگارهای خاندان موسی و هارون قرار دارد در حالی که فرشتگان آن را حمل میکنند، در این موضوع نشانهای روشن برای شماست اگر ایمان داشته باشید.
۲۴۹- و هنگامی که طالوت به فرماندهی لشکر بنیاسرائیل منصوب شد و سپاهیان را با خود بیرون برد به آنها گفت: خداوند شما را به وسیلۀ یک نهر آب آزمایش میکند آنها که از آن بنوشند از من نیستند و آنها که جز یک پیمانه با دست خود بیشتر از آن نخورند از من هستند پس جز عدۀ کمی همگی از آن آب نوشیدند سپس هنگامی که او و افرادی که با او ایمان آورده بودند و از بوتۀ آزمایش سالم به در آمدند از آن نهر گذشتند گفتند امروز ما توانایی مقابله با جالوت و سپاهیان او را نداریم اما آنها که میدانستند خدا را ملاقات خواهند کرد گفتند چه بسیار گروههای کوچکی که به فرمان خدا بر گروههای عظیمی پیروز شدند و خداوند با صابران و استقامتکنندگان است.
۲۵۰- و هنگامی که در برابر جالوت و سپاهیان او قرار گرفتند گفتند پروردگارا پیمانۀ شکیبایی و استقامت را بر ما بریز و قدمهای ما را ثابت بدار و ما را بر جمعیت کافران پیروز بگردان.
۲۵۱- سپس به فرمان خدا آنها سپاه دشمن را به هزیمت واداشتند و داوود نوجوان نیرومند و شجاعی که در لشکر طالوت بود جالوت را کشت و خداوند حکومت و دانش را به او بخشید و از آنچه میخواست به او تعلیم داد و اگر خداوند بعضی از مردم را به وسیلۀ بعضی دیگر دفع نمیکرد زمین را فساد فرا میگرفت ولی خداوند نسبت به جهانیان لطف و احسان دارد.
۲۵۲- اینها آیات خداست که به حق بر تو میخوانیم و تو از رسولان ما هستی.
۲۵۳- بعضی از آن رسولان را بر بعضی دیگر برتری دادیم برخی از آنها خدا با او سخن میگفت و بعضی را درجاتی برتر داد و به عیسی بن مریم نشانههای روشن دادیم و او را با روح القدس تأیید نمودیم و اگر خدا میخواست کسانی که بعد از آنها بودند پس از آن همه نشانههای روشن که برای آنها آمد جنگ و ستیز نمیکردند ولی این امتها بودند که با هم اختلاف کردند بعضی ایمان آوردند و بعضی کافر شدند اگر خدا میخواست با هم پیکار نمیکردند ولی خداوند آنچه را میخواهد از روی حکمت انجام میدهد.
۲۵۴- اِی کسانی که ایمان آوردهاید از آنچه به شما روزی دادهایم انفاق کنید پیش از آن که روزی فرا رسد که در آن نه خرید و فروش است و نه دوستی و نه شفاعت و کافران خود ستمگرند.
۲۵۵- هیچ معبودی نیست جز خداوند یگانۀ زنده که قائم به ذات خویش است و موجودات دیگر قائم به او هستند، هیچگاه خواب سَبک و سنگینی او را فرا نمیگیرد، آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است از آن اوست کیست که به نزد او جز به فرمان او شفاعت کند؟ آنچه را در پیش روی آنها و پشت سرشان است میداند و کسی از علم او آگاه نمیگردد جز به مقداری که او بخواهد، تخت حکومت او آسمانها و زمین را در بر گرفته و نگاهداری آن دو او را خسته نمیکند بلندی مقام و عظمت مخصوص اوست.
۲۵۶- در قبول دین اکراهی نیست زیرا راه درست از راه انحرافی روشن شده است بنابراین کسی که به طاغوت کافر شود و به خدا ایمان آورد به دستگیرۀ محکمی چنگ زده است که گسستن برای آن نیست و خداوند شنوا و داناست.
۲۵۷- خداوند ولی و سرپرست کسانی است که ایمان آوردهاند، آنها را از ظلمتها به سوی نور بیرون میبرد اما کسانی که کافر شدند اولیای آنها طاغوتها هستند که آنها را از نور به سوی ظلمتها بیرون میبرند آنها اهل آتشاند و همیشه در آن خواهند ماند.
۲۵۸- آیا ندیدی کسی که با ابراهیم دربارۀ پروردگارش مُهاجه و گفتگو کرد؟ زیرا خداوند به او حکومت داده بود، هنگامی که ابراهیم گفت خدای من آن کسی است که زنده میکند و میمیراند او گفت: من نیز زنده میکنم و میمیرانم ابراهیم گفت: خداوند خورشید را از افق مشرق میآورد، خورشید را از مغرب بیاور! در اینجا آن مرد کافر مبهوت و وامانده شد و خداوند قوم ستمگر را هدایت نمیکند.
۲۵۹- یا همانند کسی که از کنار یک آبادی ویران شده عبور کرد در حالی که دیوارهای آن به روی سقفها فرو ریخته بود و اجساد و استخوانهای اهل آن در هر سو پراکنده بود او با خود گفت چگونه خدا اینها را پس از مرگ زنده میکند؟ در این هنگام خدا او را یکصد سال میراند سپس زنده کرد و به او گفت چقدر درنگ کردی؟ گفت: یک روز یا بخشی از یک روز فرمود: نه بلکه یکصد سال درنگ کردی نگاه کن به غذا و نوشیدنی خود که همراه داشتی با گذشت سالها هیچگونه تغییر نیافته است ولی به الاغ خود نگاه کن که چگونه از هم متلاشی شده این زنده شدن تو پس از مرگ هم برای اطمینان خاطر توست و هم برای این که تو را نشانهای برای مردم در مورد معاد قرار دهیم اکنون به استخوانهای مَرکب سواری خود نگاه کن که چگونه آنها را برداشته به هم پیوند میدهیم و گوشت بر آن میپوشانیم هنگامی که این حقایق بر او آشکار شد گفت: میدانم خدا بر هر کاری تواناست.
۲۶۰- و به خاطر بیاور هنگامی را که ابراهیم گفت: خدایا به من نشان بده چگونه مردگان را زنده میکنی فرمود مگر ایمان نیاوردهای؟ عرض کرد چرا ولی میخواهم قلبم آرامش یابد فرمود در این صورت چهار نوع از مرغان را انتخاب کن و آنها را پس از ذبح کردن قطعه قطعه کن و در هم بیامیز سپس بر هر کوهی قسمتی از آن را قرار بده بعد آنها را بخوان به سرعت به سوی تو میآیند بدان خداوند قادر و حکیم است.
۲۶۱- کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق میکنند همانند بذری هستند که هفت خوشه بِرویاند که در هر خوشه یکصد دانه باشد و خداوند آن را برای هر کس بخواهد دو یا چند برابر میکند و خدا از نظر قدرت و رحمت وسیع و به همه چیز داناست.
۲۶۲- کسانی که اموال خود را درراه خدا انفاق میکنند سپس به دنبال انفاقی که کردهاند منت نمیگذارند وآزاری نمیرسانند پاداش آنها نزد پروردگارشان محفوظ است و نه ترسی دارند و نه غمگین میشوند.
۲۶۳- گفتار پسندیده در برابر نیازمندان و عفو و گذشت از خشونتهای آنها از بخششی کهآزاری به دنبال آن باشد بهتر است و خداوند بینیاز و بردبار است.
۲۶۴- اِی کسانی که ایمان آوردهاید بخششهای خود را با منت و آزار باطل نسازید همانند کسی که مال خود را برای نشان دادن به مردم انفاق میکند و به خدا و روز رستاخیز ایمان نمیآورد کار او همچون قطعۀ سنگی است که بر آن قشر نازکی از خاک باشد و بذرهایی در آن افشانده شود و رگبار باران به آن برسد و همۀ خاکها و بذرها را بِشوید و آن را صاف و خالی از خاک و بذر رها کند آنها از کاری که انجام دادهاند چیزی به دست نمیآورند و خداوند جمعیت کافران را هدایت نمیکند.
۲۶۵- و کار کسانی که اموال خود را برای خشنودی خدا و تثبیت مَلَکات انسانی در روح خود انفاق میکنند همچون باغی است که در نقطۀ بلندی باشد و بارانهای درشت به آن برسد و از هوای آزاد و نور آفتاب به حد کافی بهره گیرد و میوۀ خود را دو چندان دهد که همیشه شاداب و با طراوت است و اگر باران درشت به آن نرسد بارانی نرم به آن میرسد و خداوند به آنچه انجام میدهید بیناست.
۲۶۶- آیا کسی از شما دوست دارد باغی از درختان خرما و انگور داشته باشد که از زیر درختان آن نهرها بگذرد و برای او در آن باغ از هرگونه میوهای وجود داشته باشد در حالی که به سن پیری رسیده و فرزندان کوچک و ضعیف دارد در این هنگام گردبادی کوبنده که در آن آتش سوزانی است به آن برخورد کند و شعله برگردد و بسوزد این چنین خداوند آیات خود را برای شما آشکار میسازد.
۲۶۷- اِی کسانی که ایمان آوردهاید از قسمتهای پاکیزۀ اموالی که به دست آوردهاید و از آنچه از زمین برای شما خارج ساختهایم انفاق کنید و برای انفاق به سراغ قسمتهای ناپاک نروید در حالی که خود شما به هنگام پذیرش اموال حاضر نیستید آنها را بپذیرید مگر از روی اغماض و کراهت و بدانید خداوند بینیاز و شایستۀ ستایش است.
۲۶۸- شیطان شما را به هنگام انفاق وعدۀ فقر و تهی دستی میدهد و به فحشا و زشتیها امر میکند ولی خداوند وعدۀ آمرزش و فزونی به شما میدهد و خداوند قدرتش وسیع و به هر چیز داناست.
۲۶۹- خدا دانش و حکمت را به هر کس بخواهد و شایسته بداند میدهد و به هر کس دانش داده شود خیر فراوانی داده شده است و جز خردمندان متذکر نمیگردند.
۲۷۰- و هر چیز را که انفاق میکنید یا اموالی را که نذر کردهاید در راه خدا انفاق کنید خداوند آنها را میداند و ستمگران یاوری ندارند.
۲۷۱- اگر انفاقها را آشکار کنید خوب است اگر آنها را مخفی ساخته و به نیازمندان بدهید برای شما بهتر است و قسمتی از گناهان شما را میپوشاند و خداوند به آنچه انجام میدهید آگاه است.
۲۷۲- هدایت آنها به طور اجبار بر تو نیست ولی خداوند هر که را بخواهد و شایسته بداند هدایت میکند و آنچه را از خوبیها و اموال انفاق میکنید برای خودتان است ولی جز برای رضای خدا انفاق نکنید و آنچه از خوبیها انفاق میکنید پاداش آن به طور کامل به شما داده میشود و به شما ستم نخواهد شد.
۲۷۳- انفاق شما مخصوصاً باید برای نیازمندانی باشد که در راه خدا در تنگنا قرار گرفتهاند نمیتوانند مسافرتی کنند و سرمایهای به دست آورند و از شدت خویشتن داری افراد ناآگاه آنها را بینیاز میپندارند اما آنها را از چهرههایشان میشناسید و هرگز با اصرار چیزی از مردم نمیخواهند و هر چیز خوبی در راه خدا انفاق کنید خداوند از آن آگاه است.
۲۷۴- آنها که اموال خود را شب و روز پنهان و آشکار انفاق میکنند مزدشان نزد پروردگارشان است نه ترسی بر آنهاست و نه غمگین میشوند.
۲۷۵- کسانی که رِبا میخورند در قیامت برنمیخیزند مگر مانند کسی که بر اثر تماس شیطان دیوانه شده و نمیتواند تعادل خود را حفظ کند گاهی زمین میخورد گاهی به پا میخیزد این به خاطر آن است که گفتند داد و ستد هم مانند رِباست و تفاوتی میان آن دو نیست در حالی که خدا بیع را حلال کرده رِبا را حرام زیرا فرق میان این دو بسیار است و اگر کسی اندرز الهی به او رسد و از رباخواری خودداری کند سودهایی که در سابق قبل از نزول حکم تحریم به دست آورده مال اوست و این حکم گذشته را شامل نمیگردد و کار او به خدا واگذار میشود و گذشتۀ او را خواهد بخشید اما کسانی کهباز گردند و بار دیگر مرتکب این گناه شوند اهل آتشاند و همیشه در آن میمانند.
۲۷۶- خداوند رِبا را نابود میکند و صدقات را افزایش میدهد و خداوند هیچ انسان ناسپاس گنهکاری را دوست نمیدارد.
۲۷۷- کسانی که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند و نماز را برپا داشتند و زکات را پرداختند اجرشان ندز پروردگارشان است و نه ترسی بر انهاس و نه غمگین میشوند.
۲۷۸- اِی کسانی که ایمان آوردهاید از مخالفت فرمان خدا بپرهیزید و آنچه از مطالبات رِبا باقی مانده رها کنید اگر ایمان دارید.
۲۷۹- اگر چنین نمیکنید بدانید خدا و رسولش با شما پیکار خواهند کرد و اگر توبه کنید سرمایههای شما از آنِ شماست نه ستم میکنید و نه بر شما ستم وارد میشود.
۲۸۰- و اگر بدهکار قدرت پرداخت نداشته باشد او را تا هنگام توانایی مهلت دهید و در صورتی که به راستی قدرت پرداخت را ندارد برای خدا بر او ببخشید بهتر است اگر بدانید.
۲۸۱- و از روزی بپرهیزید و بترسید که در آن روز شما را به سوی خدا باز میگردانند سپس به هر کس آنچه انجام داده به طور کامل باز پس داده میشود و به آنها ستم نخواهد شد.
۲۸۲- اِی کسانی که ایمان آوردهاید هنگامی که بدهی مدت داری به خاطر وام یا داد و ستد به یکدیگر پیدا کنید آن را بنویسید و باید نویسندهای از روی عدالت سند را در میان شما بنویسد و کسی که قدرت بر نویسندگی دارد نباید از نوشتن همانطور که خدا به او تعلیم داده خودداری کند پس باید بنویسد و آن کس که حق بر عهدۀ اوست باید املاء کند و از خدا که پروردگار اوست بپرهیزد و چیزی را فروگذار ننماید و اگر کسی که به حق بر ذمۀ اوست سفیه یا از نظر عقل ضعیف و مجنون است یا به خاطر لال بودن توانایی بر املاء کردن ندارد باید ولی او به جای او با رعایت عدالت املاء کند و دو نفر از مردان عادل خود را بر این حق شاهد گیرید و اگر دو مرد نبودند یک مرد و دو زن از کسانی که مورد رضایت و اطمینان شما هستند انتخاب کنید و این دو زن باید با هم شاهد قرار گیرند تا اگر یکی انحرافی یافت دیگری به او یادآوری کند و شهود نباید به هنگامی که آنها را برای شهادت دعوت میکنند خودداری نمایند و از نوشتن بدهی خود چه کوچک باشد یا بزرگ ملول نشوید هرچه باشد بنویسید این در نزد خدا به عدالت نزدیکتر و برای شهادت مستقیمتر و برای جلوگیری از تردی و شک و نزاع و گفتگو بهتر میباشد مگر این که داد و ستد نقدی باشد که بین خود دست به دست میکنید در این صورت گناهی بر شما نیست که آن را ننویسید ولی هنگامی که خرید و فروش نقدی میکنید شاهد بگیرید و نباید به نویسنده و شاهد به خاطر حقگویی زیانی برسد و تحت فشار قرار گیرد و اگر چنین کنید از فرمان پروردگار خارج شدهاید از خدا بپرهیزید و خداوند به شما تعلیم میدهد خداوند به همه چیز داناست.
۲۸۳- و اگر در سفر بودید و نویسندهای نیافتید گروگان بگیرید، گروگانی که در اختیار طلبکار قرار بگیرد و اگر به یکدیگر اطمینان کامل داشته باشید گروگان لازم نیست و باید کسی که امین شمرده شده و بدون گروگان چیزی از دیگری گرفته امانت و بدهی خود را به موقع بپردازد و از خدایی که پروردگار اوست بپرهیزد و شهادت را کتمان نکنید و هر کس آن را کتمان کند قلبش گناهکار است و خداوند به آنچه انجام میدهید داناست.
۲۸۴- آنچه در آسمانها و زمین است از آن خداست و از این رو اگر آنچه را در دل دارید آشکار سازید یا پنهان خداوند شما را بر طبق آن محاسبه میکند سپس هر کس را بخواهد و شایستگی داشته باشد میبخشد و هر کس را بخواهد و مستحق باشد مجازات میکند و خداوند به همه چیز قدرت دارد.
۲۸۵- پیامبر به آنچه از سوی پروردگارش بر او نازل شده ایمان آورده است و همۀ مؤمنان نیز به خدا و فرشتگان او و کتابها و فرستادگانش ایمان آوردهاند و میگویند ما در میان هیچیک از پیامبران او فرق نمیگذاریم و به همه ایمان داریم و مؤمنان گفتند ما شنیدیم و اطاعت کردیم، پروردگارا انتظار آمرزش تو را داریم و بازگشت ما به سوی توست.
۲۸۶- خداوند هیچکس را جز به اندازۀ توانائیش تکلیف نمیکند انسان هر کار نیکی را انجام دهد برای خود انجام داده و هر کار بدی کند به زیان خود کرده است، مؤمنان میگویند پروردگارا اگر ما فراموش یا خطا کردیم ما را مؤاخذه نکن، پروردگارا تکلیف سنگینی بر ما قرار مده آنچنان که به خاطر گناه و طغیان بر کسانی که پیش از ما بودند قرار دادی، پروردگارا آنچه طاقت تحمل آن را نداریم بر ما مقرر مدار و آثار گناه را از ما بشوی و ما را ببخش و در رحمت خود قرار ده تو مولا و سرپرست ماییپس ما را بر جمعیت کافران پیروز گردان.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.